راهنمای گام به گام آموزش بازاریابی
یکی از مهم ترین اصول در مورد تقسیم بندی بازار ماهیت همگن آن خواهد بود. در واقع باید به دنبال فاکتورهای مشترک و یا کاملا یکسان میان افراد هر گروه باشید. همچنین باید شواهد کافی برای افتراق هر بخش با بخش دیگر نیز وجود داشته باشد. اما با این حال تقسیم بندی بازار به عاملی فراتر از نقاط اشتراک ساده نیازمند است. اما به نظر شما این عامل چیست؟ “باید نحوه واکنش اعضای حاضر در یک گروه به محرکی خاص نیز مشابه یکدیگر باشد”. کسب اطمینان از این مورد قطعا بر عهده تیم بازاریابی کسب و کار خواهد بود. با توجه به این آزمون می توانید از تقسیم بندی صحیح بازار مطمئن شوید.
اثبات تقسیم بندی بازار
تقسیم بندی بازار تمرینی معمول میان اکثر صنایع فعال محسوب می شود و بدون آن موفقیت در دنیای امروزی کسب و کارها، تقریبا غیر ممکن خواهد بود. در ادامه نگاهی به مهم ترین شواهد موجود در راستای تایید مزایای متعدد استفاده از این روش خواهیم داشت.
– عدم بهره برداری از استراتژی های تقسیم بندی بازار منجر به هدر رفت زمان، انرژی و هزینه خواهد شد. این موضوع به ویژه در مورد محصولات آرایشی با قدرت بیشتری احساس می شود.
– با استفاده از این روش می توان مخاطبان بیشتری را هدف قرار داد. به عنوان مثال کسب و کار فعال در عرصه فروش مواد غذایی مغذی و یا ارگانیک، با موفقیت بالاتری قادر به هدف گیری مشتریان میانسال و مسن خواهند بود. این در حالی است که هدف اصلی فست فودها، رده سنی جوان و نوجوان به شمار می رود. تقسیم بندی بازار به ارائه محصولات خاص به مخاطبان صحیح منتج می شود.
– همین حالت در مورد برندهای ورزشی نیز به خوبی صدق می کند. تقسیم بندی بازار بر اساس نوع ورزشی که فرد به صورت حرفه ای دنبال می کند، با نتایج مطلوبی همراه خواهد بود.
بیشتر بخوانید: تقسیم بندی بازار چیست؟
انواع تقسیم بندی بازار
– تقسیم بندی جغرافیایی: تقسیم بندی بازار بر اساس پایه جغرافیا، “تقسیم بندی جغرافیایی” گفته می شود. اما دلیل اهمیت این مدل برای تیم های بازاریابی چیست؟ باید توجه داشته باشید که نیازهای مردم بر اساس منطقه جغرافیایی محل سکونت، می تواند متحمل تغییر و تفاوت های واضح شود. برای مثال تقاضا در مورد بطری های آب معدنی در مناطقی که با کمبود آب رو به رو هستند، بسیار بیشتر خواهد بود. همچنین ممکن است دلیل تقاضا برای استفاده از یک کالا و یا خدمت مشابه نیز بر اساس منطقه جغرافیایی متفاوت باشد. تقسیم بندی جغرافیایی، فرصت شخصی سازی گروه های مختلف را در روند تقسیم بندی بازار در اختیار تیم های بازاریابی قرار می دهد.
– تقسیم بندی جمعیتی: تقسیم بندی بر اساس اصول جمعیت شناسی، بازار را طبق الگوهای خاصی مانند سن، جنس، وضعیت تاهل، درآمد، اندازه خانواده، درآمد، دین، نژاد، وضعیت اشتغال و ملیت طبقه بندی می کند. این مورد نیز یکی از معمول ترین روش های تقسیم بندی بازار در میان متخصصین بازاریابی به شمار می رود و از آن به کرات استفاده می شود. تقسیم بندی جمعیتی به ویژه در صنایع خودروسازی، محصولات آرایشی، گوشی های هوشمند و پوشاک کاربرد دارد. اعتقاد بر این است که رفتار خرید مشتریان به شدت تحت تاثیر فاکتورهای جمعیتی خواهد بود و بهره برداری از این متغیرها در نهایت به نفع کسب و کار تمام می شود.
– تقسیم بندی رفتاری: همچنین می توان بازار را بر اساس رفتار، الگوی مصرف، اولویت ها، انتخاب ها و تصمیم گیری های مخاطبان دسته بندی کرد. هر بخش معمولا طبق سطح آگاهی مشتریان از یک محصول و همینطور میزان استفاده از آن، جداسازی خواهد شد. در واقع شناخت محصول و سطح بهره برداری از آن به طور مستقیم، رفتار خرید یک فرد را تحت تاثیر خود قرار می دهد. مخاطبان را می توان در هر کدام از دسته های زیر طبقه بندی کرد:
– آنهایی که محصول را می شناسند
– آنهایی که شناخت کافی از محصول ندارند
– مشتریان سابق
– مشتریان بالقوه
– مشتریان کنونی
– مشتریانی که برای بار اول با محصول مورد نظر آشنا شده اند
بیشتر بخوانید: میکروتارگتینگ چیست و چه نقشی در دنیای بازاریابی دارد؟
همچنین می توان مخاطبان را به دسته های دیگری مانند وفادار به محصول، خنثی و یا رقابتی نیز دسته بندی کرد. امکان تعریف زیرگروه های مختلف بر اساس نحوه مصرف هم وجود خواهد داشت. به عنوان مثال یک فرد ورزشکار ممکن است نوشیدنی های انرژی زا را با هدف دریافت انرژی بیشتر مصرف کند، در حالی که برای یک فرد عادی طعم اهمیت بالاتری داشته باشد.
– تقسیم بندی روانشناختی: این مدل از تقسیم بندی، مخاطب را بر اساس شخصیت، سبک زندگی و نگرش وی طبقه بندی می کند. در واقع اعتقاد بر این است که رفتار خرید مشتریان در این روش با توجه به تیپ شخصیتی وی و همچنین سبک زندگی جهت دهی می شود. شخصیت ترکیبی از ویژگی هایی است که یک فرد منحصر به فرد را شکل داده و متشکل از عادات، صفات، نگرش و خلق و خو خواهند بود. سبک زندگی نیز چگونگی عملکرد یک شخص در دنیای فردی و اجتماعی را توضیح می دهد.
شخصیت و سبک زندگی دو فاکتور مهمی هستند که تصمیم گیری های فردی به منظور خرید یک کالا و یا خدمت را به شدت تحت تاثیر قرار خواهند داد. برای مثال برخی از امکانات مانند سیستم خنک کننده در هر اتاق از یک خانه برای یک فرد به صورت وضعیتی “لوکس” و برای فردی دیگر “کاملا عادی” محسوب می شود.
بایدهای تقسیم بندی بازار
یکی دیگر از اساسی ترین بحث هایی که باید در تقسیم بندی بازار به آن توجه شود، بایدها و توصیه های ضروری پیرامون این روش خواهد بود. متدهای مختلفی به منظور تفکیک گروه ها وجود دارد که پیش تر به چند مورد از مهم ترین آنها اشاره شد. اما نکاتی که در ادامه توضیح داده می شوند، جز فاکتورهای ساده و در عین حال تاثیرگذار در تقسیم بندی بازار به شمار می روند:
– گروه مورد نظر باید به اندازه ای گسترده باشد که ارزش هدف گیری را داشته باشد.
– باید راهی ساده، قابل دست یابی و همچنین پیش بینی پذیر در راستای دست یابی به گروه مورد نظر وجود داشته باشد.
– گروه مذکور باید توانایی پاسخ دهی به هدف بازاریابی را در اختیار داشته باشد.
– پایداری یکی دیگر از اساسی ترین ویژگی های گروه طبقه بندی شده است. در صورتی که شرایط به هر دلیلی ناپایدار باشد، امکان هدف گیری اصولی و نتیجه بخش وجود نخواهد داشت.
نتیجه گیری
به طور خلاصه، تقسیم بندی بازار متدی مناسب در راستای کاهش هزینه ها و همچنین تسریع تغییرات مثبت خواهد بود. به کمک این روش می توان برنامه ریزی های مشخص و شخصی سازی شده پیشنهاد داد که در نهایت منتج به نتایج دلخواه می شوند.
پیشنهاد نویسنده: چگونه یک طرح توجیهی کسب و کار یا بیزینس پلن بنویسیم؟